مبانی نظری روابط ترکیه با کشورهای آسیای مرکزی و خزر، منطقه قفقاز، ارمنستان
مبانی نظری روابط ترکیه با کشورهای آسیای مرکزی و خزر، منطقه قفقاز، ارمنستان
مبانی نظری روابط ترکیه با کشورهای آسیای مرکزی و خزر، منطقه قفقاز، ارمنستان
خلاصه ای از کار:
گسترش روابط ترکیه با کشورهای آسیای مرکزی و خزر
بعد از فروپاشی شوروی یکی از تهدیدات مهم امنیتی منطقه را می توان حضور بازیگران فرا منطقه ای (آمریکا، ناتو، چین، اسرائیل، ترکیه و...) عنوان نمود که در این میان ترکیه نقش به سزایی ایفا نموده است. از زمان فروپاشی شوروی، ترکیه سعی کرده تا روابطش را با گروه های ترک منطقه آسیای مرکزی و خزر از سر بگیرد. افزایش نفوذ در جنوب، هدف اصلی سیاست خارجی ترکیه بوده است. در واقع ترکیه به سود احتمالی حاصل از فرصت های سرمایه گذاری در کشورهای تازه استقلال یافته شوروی، همچنین سود حاصل از منابع دیگر که می تواند در تسهیل توسعه کل منطقه خزر سهمی داشته باشد، بسیار علاقمند است.
...................
ارزیابی تحلیلی ازسیاست جدید ترکیه در قفقاز
برای آنکه نگاه دقیقی به سیاست جدید تركیه درقفقاز كه همان برنامه این كشوربرای نفوذ بیشتردرقفقازاست ، داشته باشیم لازم است به چهارسئوال اصلی زیر پاسخ دقیق دهیم :
1- اهداف اصلی ترکیه درقفقاز کدامند؟
2- ترتیبات امنیتی قفقازازنگاه ترکیه چیست ؟
.......................
اهمیت ژئوپولیتیکی قفقاز برای ترکیه
ازنگاه ژئوپولتیک نیز،ترکیه برای دستیابی به آسیای مرکزی و ایجاد پیوستگی سرزمینی بین کشورهای ترک زبان به حضور فعال درقفقازنیازدارد. زیرا مرزمشترک 12 کیلومتری ترکیه با جمهوری خود مختاری نخجوان که ازسرزمین اصلی جمهوری آذربایجان، توسط ناحیه موسوم به زنگِ زوردرارمنستان دورافتاده است ،برای ترکیه به دو دلیل بسیارمهم حائزاهمیت اساسی است .
...........................
اهداف بلند پروازانه ترکیه در قفقاز
ترکیه تنها کشورعضو ناتو دراین منطقه است و پس ازجنگ درگرجستان، می خواهد نقش مهم تری بازی کند. این کشور،راه خروج اصلی نفت وگازآذربایجان به سوی غرب است ومهاردو تنگه ی بُسفر و داردانل را دردست دارد. دو تنگه ای که روسیه و دیگرکشورهای دریای سیاه بیشترتولیدات انرژی خود را ازآنجا صادرمی کنند. عبدالله گل رئیس جمهور تاثیرات بحران قفقازبرسیاست ترکیه را درمصاحبه ای با روزنامه رادیکال چاپ آنکارا چنین تشریح می کند:
........................
رئوس برنامه راهبردی ترکیه در قفقاز
اهداف فوق ازطریق استراتژی زیرتوسط ترکیه درآسیای مرکزی وقفقازدرچند سطح دنبال می شود
1- امتیازدهی از طریق سرمایه گذاری اقتصادی
...............
روابط ترکیه با ارمنستان
ازنگاه ارمنستان حل وفصل مشكلات روابط با تركیه مطلوب است زیرا این كشورازیك طرف توانسته است بدون آنكه ازقره باغ صرف نظر كند ،مناسبات خود را با انكارا بهبود بخشد.این مساله از آن جهت برای ارمنستان اهمیت دارد كه ایروان توانسته است با ایجاد اختلاف بین آنكارا(به عنوان یكی ازمهم ترین پشتیبانان آذربایجان درقضیه قره باغ) با باكو ، درواقع موضع آذربایجان رادرمناقشه قره باغ تضعیف كند.
.............
تمایلات جدای طلبانه درمنطقه
منطقه قفقاز كه ازآن به عنوان موزائیك اقوام درجهان یاد می شود به دلیل برخورداری از تنوع قومی و زبانی با درنظر گرفتن میزان جمعیت و وسعت آن در جهان از این جهت بی نظیراست . بطوریكه بیش از صد گروه قومی و زبانی در................
- قره باغ
منطقه ارمنی نشین قره باغ از سال 1988 یعنی سه سال قبل از فروپاشی شوروی دستخوش نا آرامی و جنگ شد كه در...................
منابع
کتاب ها
1) كاوه ، بیات، توفان برفراز قفقاز ،مركزاسناد و تاریخ دیپلماسی ،انتشارات وزارت امورخاجه جمهوری اسلامی ایران ،تهران: چاپ اول، 1380، صفحه 262- 159.
2) قدیر، نصری، ایران و ترکیه، زمینه ها و ظرافت های هماهنگی راهبردی، مرکز تحقیقات استراتژیک دفاعی، 1382، ص9.
.....................
....................